The interview of the director Nikos Dayandas about Ikaria and his film "Little Land"
Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Little Land του Νίκου Νταγιαντά
Ο σκηνοθέτης Νίκος Νταγιαντάς, χρειάστηκε να ταξιδεύσει τριάντα φορές στην Ικαρία και να διαθέσει σχεδόν μισό χρόνο από τη ζωή του για να μπορέσει να καταγράψει και να αποδώσει τον ιδιόρρυθμο τρόπο ζωής των μακροβιότερων ανθρώπων του δυτικού κόσμου, των κατοίκων της Ικαρίας. Το ντοκιμαντέρ Little land βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης από την ΕΡΤ 3 και την WWF και κάνει απόψε, Τετάρτη 17 Απριλίου την αθηναϊκή του πρεμιέρα στο Γαλλικό Ινστιτούτο της οδού Σίνα 31στις 20:00. Στην συζήτηση μας παρακάτω εξηγεί γιατί οι άνθρωποι εκεί προτιμούν να ταΐσουν τα ζώα τους από το να παίξουν σε μια ταινία ….
Ποια ανάγκη σε ταξίδευσε στην Ικαρία για να κάνεις αυτήν την ταινία; Η αλήθεια είναι ότι πήγα εκεί μετά από μια ανάθεση που μου έγινε απο το γαλλογερμανικό κανάλι ARTE και μετά απο την παρότρυνση της δημοσιογράφου Δήμητρας Κουζή η οποία και μας πρότεινε ένα ντοκιμαντέρ επάνω στην μακροβιότητα της Ικαρίας όπου και παρατηρείται το φαινόμενο. Πηγαίνοντας, διαπίστωσα ότι ο κάθε άνθρωπος εκεί κάνει τρία και τέσσερα πράγματα συγχρόνως. Έχει τον κήπο του, όπου καλλιεργεί τα λαχανικά και τα φρούτα του, συχνά έχει ζώα που του δίνουν κρέας και γάλα, ενώ παράλληλα έχει ένα τουλάχιστον επάγγελμα συνήθως χειρονακτικό, είναι δηλαδή πολυτεχνίτες. Όντας ολιγαρκείς και σε ένα μεγάλο βαθμό αυτάρκεις, οι περισσότεροι έχουν μια άλλη ισορροπία στη ζωή τους. Έτσι η καθημερινότητα τους δεν επηρεάζεται από την κρίση. Όχι στο βαθμό που έχει επηρεάσει εμάς, καθώς οι Ικαριώτες έχουν άλλες στρατηγικές επιβίωσης. Αυτό μου έκανε μεγάλη εντύπωση και μου θύμισε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να ζήσεις. Κάτι που διαμόρφωσε τη σχέση μου με την ταινία αλλά και με την Ικαρία εν γένει. Αυτό μου δίνει έκτοτε θάρρος.
Οπότε μετατοπίστηκε θεματικά το ντοκιμαντέρ αλλού; Ε, βέβαια. Αφήσαμε πίσω τη μακροζωία, η οποία είχε κάνει τότε μεγάλη εντύπωση διεθνώς εξαιτίας δημοσιευμάτων στον δυτικό τύπο και αρχίσαμε να κοιτάμε πως είναι οργανωμένες η ντόπια οικονομία και κοινωνία. Στην Ικαρία, όπως παλιότερα στην επαρχία, έχει επιβιώσει κάτι που στις μεγάλες πόλεις είναι σχεδόν ανύπαρκτο, αυτό που λέγεται gift economy. Μια οικονομία που στηρίζεται στο να προσφέρεις στους γύρω σου ό, τι μπορείς και ό, τι σου περισσεύει. Και οι άλλοι να κάνουν το ιδιο με τη σειρά τους.
Δεν εννοείς την «ανταλλακτική οικονομία» που άλλωστε βλέπουμε και στην ταινία;Υπάρχει και αυτό, η ανταλλαγή υπηρεσιών όπου γενικά προσφέρεις, και όχι απαραίτητα με ανταλλάγματα, στον ευρύτερο σου κύκλο. Στα πλαίσια μιας κοινωνίας που είναι διαχειρήσιμη από άποψη μεγεθών αυτό είναι εφικτό. Στην κοινωνία της πόλης κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο. Είναι αδύνατο και αυτό φαίνεται περισσότερο από ποτέ τώρα που όλοι μιλάνε για αλληλεγγύη. Δεν ξέρουμε ούτε καν τον γείτονα μας.
photo: Alexia Palaisti
